Συχνές Ερωτήσεις

Τι διαφορά έχει ο ψυχίατρος από τον ψυχολόγο;

Όσον αφορά τις σπουδές, ο ψυχίατρος έχει σπουδάσει ιατρική 6 χρόνια, μαθαίνοντας με λεπτομέρεια τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος και του εγκεφάλου, ενώ έχει εξειδικευτεί για άλλα 5 χρόνια στην ψυχιατρική, εξετάζοντας σε αυτό το διάστημα χιλιάδες ανθρώπους με προβλήματα που ανήκουν σε όλο το φάσμα των ψυχικών διαταραχών. Ο ψυχολόγος έχει σπουδάσει ψυχολογία 4 χρόνια (ή λιγότερα αν πρόκειται για σχολή του εξωτερικού ή ιδιωτικό κολλέγιο), ενώ στις σπουδές του δεν περιλαμβάνεται απαραίτητα κλινική πρακτική.

Όσον αφορά τις δυνατότητες που έχουν, ο ψυχίατρος μπορεί να διαγνώσει μια ψυχική διαταραχή και θεραπευτικά να προτείνει είτε φαρμακευτική αγωγή είτε ψυχοθεραπεία, είτε κάποιον συνδυασμό των δύο. Ο ψυχολόγος μπορεί απλά να κάνει μια διαγνωστική υπόθεση και να χειριστεί το περιστατικό μόνο ψυχοθεραπευτικά, εφόσον έχει λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση.

Εγώ δεν χρειάζομαι φάρμακα, αλλά ψυχοθεραπεία. Γιατί να απευθυνθώ σε ψυχίατρο και όχι σε ψυχολόγο;

Αρχικά, δεν είναι όλοι οι ψυχολόγοι και όλοι οι ψυχίατροι κατάλληλοι να κάνουν ψυχοθεραπεία, παρά μόνο όσοι έχουν λάβει πιστοποιημένη εκπαίδευση σε κάποιο αναγνωρισμένο είδος ψυχοθεραπείας. Δυστυχώς, υπάρχουν αρκετοί ψυχίατροι και ψυχολόγοι που κάνουν ψυχοθεραπεία εμπειρικά, βασιζόμενοι στο προσωπικό τους «χάρισμα» και σε θεωρητικές γνώσεις που έχουν ατάκτως συλλέξει, χωρίς να έχουν την παραμικρή εκπαίδευση πάνω σε κλινικά περιστατικά.

Επίσης, ένας ψυχίατρος που είναι παράλληλα και πιστοποιημένος ψυχοθεραπευτής μπορεί να προτείνει στον ενδιαφερόμενο μια ποικιλία επιλογών για την αντιμετώπιση του προβλήματός του, αλλά και να τον παραπέμψει σε γιατρό άλλης ειδικότητας (π.χ. νευρολόγο, παθολόγο) αν κρίνει ότι συνυπάρχουν άλλες ιατρικές καταστάσεις, οι οποίες ίσως διαφύγουν της προσοχής ενός ψυχολόγου.

Αν επισκεφτώ ψυχίατρο, θα μου γράψει φάρμακα σίγουρα, ε;

Όχι. Αυτό αποτελεί ένα συνηθισμένο στερεότυπο για τους ψυχιάτρους, ότι γράφουν σε όλους φάρμακα, ανεξαρτήτως του είδους ή της σοβαρότητας του προβλήματός τους. Υπάρχουν πολλά προβλήματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν με ψυχοθεραπεία, ή και μόνο με κάποιες απλές οδηγίες, που θα βοηθήσουν τον ενδιαφερόμενο να βγει από το πρόβλημα και να επιστρέψει στην καθημερινότητά του.

Έχω κάποια προβλήματα καθημερινά, όπως όλος ο κόσμος. Μήπως καλύτερα να απευθυνθώ σε νευρολόγο; Οι ψυχίατροι δεν είναι μόνο για τα «σοβαρά»;

Όχι και σε αυτό. Μια συνηθισμένη παρανόηση στη χώρα μας, πιθανώς και για λόγους… ετυμολογίας, είναι: «Εγώ έχω απλά νεύρα, θα πάω στο νευρολόγο. Οι ψυχίατροι είναι για τους τρελούς».

Η αλήθεια είναι ότι ο νευρολόγος έχει εκπαιδευτεί στη διάγνωση παθήσεων του νευρικού συστήματος που αφορούν όλες τις υπόλοιπες λειτουργίες (π.χ. κίνηση, αισθητικότητα) ΕΚΤΟΣ από τις λεγόμενες ανώτερες λειτουργίες (π.χ. σκέψη, συναίσθημα, αντίληψη, μνήμη). Επίσης, δεν έχει καμία εμπειρία στην αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών. Ο ψυχίατρος αντίθετα έχει εκπαίδευση και εμπειρία στη διάγνωση και αντιμετώπιση όλου του φάσματος των ψυχικών διαταραχών. Από τα πιο απλά θέματα, όπως είναι οι κρίσεις πανικού, οι φοβίες, το άγχος για θέματα καθημερινότητας και η δυσκολία προσαρμογής σε νέες καταστάσεις, μέχρι τις πλέον σοβαρές περιπτώσεις που χρειάζονται νοσηλεία.

Έχω ήδη επισκεφτεί άλλον ψυχίατρο, αλλά δεν έμεινα ικανοποιημένος/η. Έχει νόημα να ζητήσω μια δεύτερη γνώμη;

Ναι. Ο κάθε επαγγελματίας έχει τη δική του οπτική, τις δικές του θεωρητικές αναφορές και τη δική του εμπειρία. Ως εκ τούτου, μπορεί να προκύπτουν διαφορετικές «αναγνώσεις» της ίδιας περίπτωσης, η οποία όμως μπορεί να προσεγγιστεί με πολλούς τρόπους. Όποιο κι αν είναι το πρόβλημά σας, αξίζει τον κόπο να ζητήσετε και μια δεύτερη γνώμη.

Με ποιους τρόπους μπορείτε να με βοηθήσετε;

Ως ψυχίατρος, με πολυετείς σπουδές και εμπειρία σε όλο το φάσμα των ψυχικών διαταραχών, μπορώ αρχικά να σας ακούσω με προσοχή, να μελετήσω το πρόβλημά σας μεθοδικά και να προχωρήσω σε διάγνωση. Η ψυχαναλυτική μου εκπαίδευση και πρακτική μου επιτρέπει να μπορώ να προσεγγίσω την κάθε περίπτωση εξατομικευμένα, έξω από τα άκαμπτα στεγανά των ταξινομικών συστημάτων της ψυχιατρικής (DSM-5, ICD-10). Δεν έχει μεγάλη σημασία η «ταμπέλα», αλλά το να λυθεί το πρόβλημά σας.

Στη συνέχεια, θα συζητήσουμε τις πιθανές λύσεις για το πρόβλημά σας, που συνήθως περιλαμβάνουν φάρμακα, ψυχοθεραπεία, παρέμβαση ή συμβουλευτική στο οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον, ή κάποιον συνδυασμό των ανωτέρω. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι ανοικτού τέλους και μεγάλης διάρκειας, όπως η ψυχανάλυση ή η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, αλλά και πιο σύντομη και εστιασμένη, όπως η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία.

Τι διαφορά έχει η ψυχανάλυση από την ψυχοθεραπεία;

Ψυχοθεραπεία ονομάζεται μια μέθοδος θεραπείας μέσω της ομιλίας, στην οποία το άτομο μίλα για τα συναισθήματά του, τις σκέψεις του, τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σε κάποιον ειδικά εκπαιδευμένο ψυχοθεραπευτή. Ανάλογα με το είδος της ψυχοθεραπείας που έχει εκπαιδευτεί ο καθένας, οι ψυχοθεραπευτές προσεγγίζουν το πρόβλημα από διαφορετικές σκοπιές, επιδιώκοντας όμως πάντα να δώσουν κάποιου είδους «λύση». Υπάρχουν πολλά είδη ψυχοθεραπείας, όπως υποστηρικτική, γνωστική – συμπεριφορική, συστημική, υπαρξιακή, Gestalt, κ.α.

Το παλαιότερο και γνωστότερο είδος ψυχοθεραπείας είναι η ψυχανάλυση. Βασίζεται στις θεωρίες του Σίγκμουντ Φρόυντ και των συνεχιστών του, λαμβάνοντας υπόψη τα νεότερα δεδομένα στην κλινική πράξη και τις ιδιαιτερότητες του κάθε θεραπευόμενου. Κατά τη διαδικασία, ο ψυχαναλυόμενος λέει ό,τι του έρχεται στο νου χωρίς λογοκρισία, μια τεχνική που ονομάζεται ελεύθερος συνειρμός. Με τη βοήθεια του ψυχαναλυτή ανακαλύπτει ξανά την αλήθεια του, που είναι σε μεγάλο βαθμό μη συνειδητή, δηλαδή α-συνείδητη. Σταδιακά απελευθερώνεται από το σύμπτωμά του, στοχεύοντας στη ρίζα του.

Δεν είναι τυχαίο ότι θεραπευτές όλων των ειδών ψυχοθεραπείας επιλέγουν να κάνουν οι ίδιοι ψυχανάλυση. Πρόκειται για την ψυχοθεραπεία που επιφέρει τις ριζικότερες αλλαγές και είναι το μεγαλύτερο ίσως δώρο που μπορεί να κάνει κάποιος στον εαυτό του.

Μπορεί να γίνει επίσκεψη σε ψυχίατρο μέσω διαδικτύου;

Όχι απλά μπορεί, αλλά αποτελεί πλέον κοινή πρακτική. Η πανδημία COVID-19 και οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί στις μετακινήσεις έχουν δώσει μεγάλη ώθηση στην εξάπλωση της λεγόμενης τηλεψυχιατρικής, της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας εξ αποστάσεως.

Η ψυχιατρική εξέταση βασίζεται αποκλειστικά στην ομιλία και δεν περιλαμβάνει χειρισμούς που απαιτούν σωματική επαφή (π.χ. ακρόαση με το στηθοσκόπιο, ψηλάφηση). Ως εκ τούτου, είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί απολύτως ικανοποιητικά μέσω των σύγχρονων προγραμμάτων τηλεδιάσκεψης (π.χ. Skype©, Viber©, Zoom©), που προσφέρουν τη ζωντανή εμπειρία της εικόνας πέρα από τον ήχο.

Επίσης, η άυλη συνταγογράφηση, που εφαρμόζεται από τον Μάρτιο του 2020, σας δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνετε τα στοιχεία των συνταγών φαρμάκων ή των παραπεμπτικών εξετάσεών σας με μήνυμα (sms) ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) στο κινητό σας, όπου κι αν βρίσκεστε.

Η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου είναι αποτελεσματική;

Φυσικά! Από πολυάριθμες διαφορετικές μελέτες φαίνεται ότι είναι εξίσου αποτελεσματική με τη συμβατική ψυχοθεραπεία σε γραφείο, αλλά και οι ίδιοι οι ψυχοθεραπευόμενοι δηλώνουν πολύ ικανοποιημένοι. Ακολουθούν κάποιες ενδεικτικές μελέτες και ανασκοπήσεις μελετών:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20183695
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25742186
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28585868
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26999504
https://bmcpsychiatry.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-244X-10-54
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/15228830802094429#.VI8vaCvF_hs

Για οποιαδήποτε άλλη πληροφορία, επικοινωνήστε μαζί μου

Scroll to Top

Χρησιμοποιούμε cookies για ανάλυση πληροφοριών, εξατομικευμένο περιεχόμενο και διαφημίσεις. Συνεχίζοντας την περιήγηση, αποδέχεστε αυτήν τη χρήση. Μάθετε περισσότερα εδώ